Onze kerkdiensten zijn sinds de dreiging van het coronavirus aangepast aan de anderhalvemeter samenleving. Daarom zijn er maar vier mensen aanwezig tijdens de kerkdiensten. Een organist, een beamist, degene die de uitzending via internet en kerk-TV verzorgt uit het kerkgebouw, en de voorganger, c.q. de predikant. De anderhalvemeter maatregel heeft als consequentie ¬¬– naast het ontbreken van de kerkgangers natuurlijk – dat er geen gemeentezang kan plaatsvinden. Dit is jammer en leidt tot verlies van geloofsbeleving. Immers door met elkaar samen te zingen draag je elkaar in het samen gedeelde en beleden geloof. Een andere functie van gemeentezang is wat wel wordt genoemd, de ‘inning van het geloof’. Door te zingen zing je als het ware het geloof je te binnen. Met hulp van de melodie en door het samen zingen eigen je de woorden van de gezongen tekst toe, wordt je er beter mee vertrouwd en vindt het makkerlijk toegang tot het hart. Juist de combinatie van melodie en tekst biedt een uitstekende opening voor het hart om het geloof je toe te eigenen en te ‘innen’. Je kan ook zeggen: het hart is gevoeliger in de zin van ontvankelijker wanneer woorden klinkern op de toon van een melodie.
Om het gemis van de gemeentezang te ondervangen, zou er voor gekozen kunnen worden om niet te kiezen voor begeleiding van de organist maar door een gezongen versie van het desbetreffende kerklied uit te zenden die ergens op Youtube wel te vinden is. Een ander keuze is – wat wij in Hattem tot nu toe hebben gedaan – om de organist het lied te laten spelen en tegelijk de tekst van het lied te projecteren. De bedoeling hiervan is dat wij als virtuele kerkgangers de organist de melodie horen spelen en thuis de te zingen liedtekst tot ons laten doordringen. Dat kan door de tekst thuis te zingen, door het mee te nurieën of door de liedtekst onder de begeleiding van het orgelspel in stilte tot ons te nemen. Deze laatste aanpak geniet mijn voorkeur omdat op deze wijze het lied – de combinatie van woorden en melodie – voor mij het dichtsbij komt. Bij het luisteren naar een gezongen youtube versie van het lied blijft, naar mijn ondervinding, de afstand groter.
Hoe dan ook, met elke zondag wordt het verlangen naar de gemeentezang alleen maar groter, en zie ik uit naar het tijdstip dat de anderhalvemeter maatregelen opgeheven kunnen worden en de kerkelijke gemeente weer samen kan komen in de eredienst.
