Waar we door de coronacrisis afstand moeten houden, wordt er heel wat gefacetimed en geconfercecalled “. Het kan zijn dat ik, een leek op dat terrein, de verkeerde termen gebruik, maar in ieder geval is er vooral contact via computer, smartphone en tablet. Goed dat scholieren en studenten hun lessen ontvangen via de moderne middelen, belangrijke vergaderingen doorgang kunnen vinden en nog zoveel meer.
In deze tijd ontvang ik een groter aantal apps, dan anders. Regelmatig klinkt er een signaal op mijn IPhone. Bemoedigende en geestige berichten verschijnen op mijn scherm, althans, de grappige vallen, naar mijn idee, onder de categorie humorvol of smakeloos. Humor is een sterk middel. Het relativeert veel, inclusief jezelf. Het sterkste voorbeeld van humor vind ik dat van twee Joodse gevangenen, die in een kamp, achter prikkeldraad, een aantal Duitse soldaten zien lopen en tegen elkaar zeggen:” Zielig hè, die zitten achter prikkeldraad.” Humor is zoals de Duitsers zeggen, “wenn man trotzdem lacht”, (wanneer men desondanks lacht). Sommige appjes zijn in die zin humorvol, andere naar mijn idee, smakeloze lolbroekerij.
Vrij snel na de eerste televisie toespraak van onze premier, ontving ik een nogal “vroom” appje. Het opschrift luidt “Rutte vs Psalm 91.” De “vs” staat niet voor de aanduiding van een couplet uit de geciteerde psalm, maar voor versus, tegenover dus. Het gaat als volgt verder. Rutte zegt: “Het coronavirus houdt ons land in de greep.” Psalm 91 vers 3 zegt: “Want Hij is het die u redt van de strik des vogelvangers, van de verderfelijke pest.” Rutte: “Ik realiseer me dat u grote zorgen hebt.” Psalm 91 vers 5 ”Gij hebt niet te vrezen voor de verschrikking van de nacht, voor de pijl, die des daags vliegt, voor de pest, die in het duister rondwaart.” Rutte zegt: “Een groot deel van ons volk zal besmet raken.” Psalm 91 vers 7 zegt: “Al vallen er duizend aan uw zijde en tienduizenden aan uw rechterhand, tot u zal het niet genaken.” Rutte zegt: “Met groepsimmuniteit bouw je een beschermende muur om je heen. Psalm 91 vers 9b zegt: “de Allerhoogste hebt gij tot uw schutse gesteld” en vers 14b, “Ik zal hem beschutten omdat hij Mijn Naam kent.“ Rutte: “We laten u niet in de steek.” Psalm 91 vers 15 zegt: “Roept hij Mij aan, Ik zal hem antwoorden, Ik zal in de benauwdheid bij hem zijn, ik zal hem uitredden en tot ere brengen.”
Ik moet u zeggen dat het mij moeite kostte om de volledige app voor deze blog, op te schrijven, innerlijke moeite. Een mengsel van woede en onpasselijkheid maakte zich, bij het lezen, van me meester. Ook mij kwam, bij het uitbreken van de pandemie, Psalm 91 in gedachten. Vooral waar deze spreekt over een besmettelijke ziekte, de door de straten wandelt en angst aanjaagt. Heel herkenbaar is dat voor ons in deze tijd.
Psalm 91 lied spreekt van vertrouwen. Vertrouwen in de God wiens naam is: “Ik zal er zijn.” Het is er de psalmdichter allerminst om te doen, met misprijzen over anderen te spreken.
Achter deze app hoor je een, orthodox (de geciteerde vertaling doet dat vermoeden) ongenoegen tegen de gevestigde macht. De Verenigde Staten zijn er het bewijs van, waar dat toe heeft geleid. Mede doordat een zeer groot aantal orthodoxe en evangelische christenen op hem stemden, is de huidige president aan de macht gekomen.
Genoemde app gaat me ook te veel uit van het “wij en zij” denken. Dat antithetische van wij christenen tegenover de wereld zit er bij menig gelovige diep in. Ook in deze spreekt mij de theoloog Miskotte zeer aan. Hij moet ooit gezegd hebben: “Er is een enorm verschil tussen geloof en ongeloof, het onderscheid tussen gelovigen en ongelovigen moet allesbehalve overschat worden.
Het is makkelijk om nauwelijks of geen verantwoordelijkheid dragend, sneren uit te delen. Je zult in een crisis als deze maar geroepen zijn, een positie te bekleden waarin je grote verantwoordelijkheid draagt. Het lijkt me dat we God mogen danken voor een overheid, die prioriteit verleent aan kwetsbaren in de samenleving boven de economie en dat volhoudt. Na deze blog geschreven te hebben, heb ik de app van mijn telefoon verwijderd.
