De aanwezigheid van het kwaad in de wereld en het bestaan van een goede God is voor mensen altijd een raadsel geweest.
De kerkvader Augustinus heeft het kwaad toegeschreven aan de zonde van de eerste mens.
De mens heeft misbruik gemaakt van de vrijheid die God hem geschonken heeft. Hierdoor is het kwaad in de wereld gekomen. Het gedachtegoed van Augustinus heeft tot op de huidige dag grote invloed op de Westerse kerk gehad. Het is de vraag of de interpretatie van het paradijsverhaal door Augustinus volledig recht doet aan de oorspronkelijke zin van dit verhaal.
We moeten een wezenlijk onderscheid maken tussen de zonde van de mens en de tragiek van het menselijke bestaan. De theoloog Paul Tillich heeft de aandacht hierop gevestigd.
Karl Barth heeft een eigen visie op het kwaad. Hij maakt onderscheid tussen de zondeval en het absolute kwaad. De mens is niet de oorzaak van het absolute kwaad.
In de christelijke geloofsleer werd (wordt) het leed beschouwd als een gevolg van de zonde van de mens. In dit verband heeft het theodiceevraagstuk een belangrijke rol gespeeld. De theodicee omvat de vraag hoe het lijden van deze wereld in verband met Gods goedheid kan worden gerechtvaardigd. Is de door God in stand gehouden wereldorde wel te rechtvaardigen?
Het probleem van de rechtvaardiging wordt ook in de literatuur aan de orde gesteld. Ik denk in het bijzonder aan de figuur van Iwan in De gebroeders Karamazov van de Russische schrijver Dostojevski. Iwan verwerpt de theodicee op grond van het lijden van onschuldige kinderen.Het is niet toevallig dat deze discussie in onze geseculariseerde samenleving geen grote betekenis meer heeft. Het toeval en het noodlot bepalen het leven van de moderne mens.
Als gevolg hiervan wordt de hedendaagse discussie over het kwaad niet meer vanuit een metafysisch maar vanuit een politiek standpunt benaderd.
Belangrijk voor ons is hoe wij vanuit het geloof met het kwaad moeten omgaan.
Inleider:
Ds. L.F. de Graaff
Contactpersoon:
Mw. Gerry Jonker (tel. 038-4443659, e-mail jonker.d@hetnet.nl)
