Voor iemand die zich bepaald niet kan beroemen op een tengere gestalte is “obesitas” een uiterst heikel onderwerp. Niettemin waag ik het erop, mijn laatste blog hieraan te wijden. Dit niet in stellende maar vragende zin. Het onderwerp raakt me om twee redenen. De eerste reden is, dat ik onlangs een aflevering zag van het televisieprogramma “Obese”. Anders dan de titel doet vermoeden is dit een Nederlands programma, maar het gebeurt wel vaker dat het Engels de voorkeur geniet boven onze moedertaal. De tweede en belangrijkste reden is een artikel over dit onderwerp van de Engelse theoloog Samuël Wells, die er zeer behartenswaardige opmerkingen over maakt. Zoals u wellicht weet is obesitas volksziekte nummer één, althans in de westerse welvaartsmaatschappij. Het getal van mensen, dat aan deze kwaal lijdt, overschrijdt het aantal dat door kanker dan wel hart en vaatziekten getroffen wordt. Hoewel er bij ernstig overgewicht sprake kan zijn van een genetische oorzaak of van sociale factoren, er is te weinig geld of te weinig tijd voor gezonde maaltijden, wordt obesitas doorgaans veroorzaakt door een manier van leven. Excessief eten en een groot gebrek aan beweging liggen eraan ten grondslag.
Wat zou deze epidemie ons kunnen zeggen, wanneer we factoren als gezondheid en schoonheid achterwege laten? Wat zou het ons over onze samenleving of over de kerk kunnen duidelijk maken als metafoor? Anders gezegd wat is de symbolische betekenis van obesitas? Iemand, die aan deze volksziekte nummer één lijdt, stelt zich geen grenzen aan de gulzigheid en beweegt te weinig. Is dat een probleem? Voor een deelnemer aan een sportwedstrijd wel. Een marathonloper haalt, gehinderd door overgewicht, absoluut zijn of haar doel niet. Dat doel is de finish en alles waar de eindstreep voor staat. Is er iets waar onze samenleving warm loopt, waarvoor onze kerk of gemeente voor in vorm dient te zijn? Dat is de vraag. Waarom zouden we, wanneer we geen hoger doel hebben, ons in gulzigheid begrenzen of met bewegen, de kans lopen op blessures of spierpijn? Samuël Wells vraagt zich af, of wij als westerse samenleving en als kerk wel een hoger doel hebben, dan ons comfort en daarom lijden aan een ernstige vorm van obesitas. In het programma “Obese” zag ik een jonge man, bij wie het kwartje viel dat hij, 178 kilo zwaar, grote kans liep zijn zoon van 6, geen achttien te zien worden. De inspanning, die hij zich, sinds dat bij hem binnenkwam, getroostte om kilo’s kwijt te raken was indrukwekkend.
Als mensen van God zijn we geroepen tot de dienst aan Hem en Zijn wereld. Dat kost inspanning, begrenzing, blessures, butsen en deuken, als u begrijpt wat ik bedoel. Maar we lijden deze toch mogelijk zelfs met vreugde, voor het hogere doel. Dat doel is het dienen van God en mensen, van die God, die het alles kostte om Zich met ons te verbinden en trouw aan ons te blijven.
